On the road: impressies Ndom-Douala

Terwijl we de heenweg over 3 dagen spreidden, was het plan om op een dag terug te reizen van Ndom tot Douala. Daarom besloten we om vroeg te vertrekken, dus om 6u zaten we al in de auto. De burgemeester had ons verteld dat er een betere weg was die niet via het stuk onverharde weg ging waar we de vorige dag waren vast komen te zitten, dus zouden we op ongeveer 3u tijd Yaounde moeten bereiken. Yaounde-Douala is nog eens 4 à 5 uur, dus in de vroege namiddag zouden we dan in Douala moeten aankomen. Zouden, want ook vandaag zat het niet helemaal mee...

Het begon nochtans goed, met deze prachtige nevel en de opkomende zon:

We deden ook een toeristische stop (om wat foto's te trekken) bij dit uitzicht over de Sanaga rivier. Die staken we nu van noord naar zuid over, om haar later bij Edea weer van zuid naar noord terug over te steken.

Op de foto niet zo heel indrukwekkend maar in het echt des te meer

Iets verderop was het lot ons iets minder goed gezind: de auto van de consultant (we reden met twee wagens maar wel tezamen) kreeg platte band. Door een scherpe steen, bleek achteraf. De reserveband was ook plat dus zat er niets anders op dan de twee kapotte banden op de auto van GIZ te laden en het dichtstbijzijnde benzinestation te zoeken. Omdat de auto behoorlijk volgeladen was met spullen voor de training, inclusief de achterbank, en om de auto van de consultant niet alleen achter te laten, gingen de chauffeurs er samen op uit en bleven de consultant en ik achter bij de auto. 

We hadden gelukkig wel een idyllisch uitzicht

En de omwonenden waren zo vriendelijk om ons een bankje te geven om op te zitten. Er was echter geen telefoonnetwerk, maar gelukkig kwamen de mannen terug voor we ons ongerust maakten.

De band was snel opgelegd en dus konden we weer verder op weg.

De buitenwijken van Yaoundé in zicht.

De consultant bleef in Yaounde dus de rest van de weg moesten we niet opletten of ze er nog bij waren. Ik trok de rest van de weg precies ook geen foto's meer. We deden lang over het stuk in Yaoundé en pas om half 3 waren we in Edea. Genesis, de chauffeur was al sinds 6u 's ochtends aan het rijden en we waren behalve de autoproblemen niet gestopt. We besloten om even uit te blazen, iets te eten en een stukje van de match tussen Kameroen en Malawi te volgen (wat Genesis gehoopt had om bij zijn thuis te doen). Hoewel wel slechts een drie kwartier stopten, kwamen we wegens file bij het binnenrijden van Douala pas om half 6 aan. Gelukkig wel nog op tijd om een gasfles te kopen zodat ik mijn nieuwe fornuis ook eindelijk in gebruik kon nemen :) En ook een mooi uur om foto's te maken, dus nog enkele impressies van Douala:

File... zucht

On the road: impressies Douala -Ndom

Eerst was het een collega die uitviel, daarna ook een tweede. Daardoor bleven we in onze 'component' (het deel van het programma waar ik in werkzaam ben) slechts met 2 over. En dat terwijl de zieke collega de hele maand had volgepland met trainingen die weliswaar door een consultant gegeven zouden worden, maar waarbij ook iemand van GIZ bij moest zijn. En dus mocht ik een deel van die trainingen bijwonen als GIZ 'afgevaardigde'. Mijn rol was vooral het welkomstwoordje doen en wat kleinere taakjes doorheen de 1-dag durende training. Het was een fantastische en erg toegewijde consultant die de training deed en het was steeds een genot om haar bezig te zien. Ik hoop dat ik ook ooit zoals haar kan zijn. Verder gaf het me ook de gelegenheid om de mensen die we trainden te leren kennen: les conseillers municipaux, de gemeenteraadsleden zeg maar. In de training hadden we het over hun rol in het identificeren van de prioriteiten, mobiliseren en informeren van de bevolking alsook hun rol als 'leider' in de gemeente. Erg interessant!

Deze trainingen vonden plaats in 10 verschillende gemeentes in Littoral, een van de provincies waar het programma werkzaam is, en waar ook Douala zich bevindt. En dus kreeg ik via de trainingen ook een beeld van hoe de provincie eruitziet. Erg gevarieerd is dat! Ik trok onderweg een heleboel foto's (maar selecteerde daaruit toch vooral degenen die voor mij in het oog sprongen); vandaag de selectie van mijn reis van Douala naar Ndom. 

Die reis was een beetje een Roomse reis: hoewel de training pas op vrijdag was, vertrok ik al op woensdagnamiddag. De consultant was namelijk al in Edea, samen met de andere collega die niet ziek was. Ik loste die collega af, en omdat zij donderdagochtend al vroeg terug in Douala moest zijn, ging ik met een chauffeur* al woensdag daar naartoe zodat de chauffeur haar de volgende ochtend vroeg terug naar Douala kon brengen. 

* Inderdaad, met chauffeur... We delen namelijk met de collega's hier in Douala 4 auto's, en hebben dus ook 4 chauffeurs. Voor veel dingen is dat handig; ze doen heel wat meer dan enkel rijden, en zelf moeten we dus niet rijden of ons om de auto bekommeren. Maar omdat niet iedereen zijn eigen auto heeft en we veel activiteiten doen (vooral nu tegen het einde van het jaar) is er vaak autoschaarste. Verder voel ik me toch ook een beetje ongemakkelijk om zo een "eigen" chauffeur te hebben als ik op pad ben.

In de file in Douala

Langs de spoorweg - Er is een treinverbinding tussen Douala en Yaoundé; een erg aangename manier om te reizen heb ik vernomen, maar velen twijfelen toch vanwege een ernstig treinongeval in 2016.

Een van de avenues bij het uitrijden van Douala

Overal wordt ijverig gebouwd. Vaak ook in de hoogte

Vissersbootjes aan de Dibamba-rivier

Aan de péage: tussen Douala en Yaoundé zijn er drie plekken waar je 500 FCFA (0.75 euro) tol moet betalen per voertuig. 

Woensdagavond sliep ik dus in Edea, donderdag reed ik verder met de chauffeur die al met de consultant op reis was. Die dag reisden we tot in Yaoundé. Hoewel we er wel de tijd voor hadden, gingen we niet verder tot Ndom, omdat een geschikte slaapplaats daar blijkbaar niet beschikbaar was. 

Hoewel ik veel foto's met gebouwen heb, is eigenlijk een groot deel van de weg natuur of plantage. Maar dat is moeilijk in beeld te vangen; deze foto vond ik wel een goede impressie geven. Toen ik de eerste keer van Yaoundé naar Douala reed, was dat in de stromende regen, en toen kreeg ik een beter idee waarom het een 'regen'woud genoemd wordt. Erg impressionant!

Bij het binnenrijden van Yaoundé

Ook hier: overal wordt er gebouwd

Zicht op het economische/administratieve centrum, met het typische verkeer op de voorgrond. De gele auto's zijn trouwens taxi's.

Plaats waar je opslagtanks voor water kan kopen :)

Aangezien we de vorige dag niet naar Ndom reden, stond de chauffeur om exact half 6 aan het hotel om me op te halen en verder te rijden; het was immers nog 3 uur tot Ndom.

Het had 's nachts geregend en een deel van de weg was niet geasfalteerd: we glibberden eroverheen (voor het grootste deel)

Bij de afdaling van dit heuveltje raakten we echter in een verkeerd spoor en daarmee in de geul langs de weg. Hoe harder we probeerden, hoe dieper we wegzakten...

Ook met de hulp van deze aardige dorpsbewoners duurde het een hele tijd voor we terug op het rechte pad waren (op een bepaald moment stonden we haaks op de weg omdat we steeds in die richting slibberden; de wielen kregen maar geen grip). 

De welige plantgroei en alle mogelijke kleuren groen, het is echt heel mooi om te zien, maar moeilijk op foto te krijgen

Uiteindelijk kwamen we met een uur vertraging aan op lokatie; daar hadden ze geen vertrouwen gehad dat we ook echt zouden komen dus duurde het nog meer dan anderhalf uur eerdat we ook echt konden beginnen. Maar het was een goede training!

Corona vergelijking

Eigenlijk was de aanleiding van mijn vorige post een voetnoot bij een nieuwsbrief over Mozambique waar ik op geabonneerd ben. Joseph Hanlon schrijft regelmatig nieuwsupdates met een deel opinie erbij, erg interessant om op de hoogte te blijven van wat er daar gaande is (de laatste jaren helaas niet zo een opbeurend nieuws). 

Maar dus, hij maakte in die nieuwsbrief een interessante vergelijking tussen de verschillende ziektes en/of doodsoorzaken in Mozambique, waaronder dus ook COVID-19. En dat zette me aan het denken hoe dat hier in Kameroen zou zijn alsook in vergelijking met België. De samenvatting van mijn opzoekwerk (een hypothese, geen zekerheid): misschien zijn de mensen hier wel te druk bezig met andere ziektes om zich veel om COVID-19 druk te maken. 

Hieronder de langere versie:

Allereerst een disclaimer: de data afkomstig zijn uit verschillende bronnen en zijn dus misschien niet heel goed te vergelijken; maar ik denk dat het toch een goede indicatie geeft).

Verder is het misschien ook goed om een beetje een idee te hebben van de bevolkingsgrootte van de verschillende landen: België heeft ongeveer 11,5 miljoen inwoners, Kameroen zo een 26 miljoen en Mozambique ongeveer 30 miljoen.

Laten we beginnen met de coronacijfers van het afgelopen jaar. Ondanks de veel grotere bevolking van Mozambique en Kameroen in vergelijking met België, zijn de coronacijfers voor België exponentieel groter. 

Wat Kameroen en Mozambique betreft, zijn het aantal coronadoden niet heel veel hoger dan het aantal dodelijke verkeersslachtoffers. Hoewel het waarschijnlijk is dat niet alle coronadoden als dusdanig geïdentificeerd worden, is het even waarschijnlijk dat niet alle verkeersdoden in de statistieken terechtkomen. Voor België is het aantal verkeersdoden slechts een fractie van het aantal coronadoden.

Zelfs als je de grotere bevolking in rekening brengt, is het aantal positieve malariagevallen in Kameroen en Mozambique veel groter dan het aantal positieve coronatesten in België. En hoewel dat minder het geval is voor het aantal doden door malaria in vergelijking met coronadoden in België, is malaria wél een ziekte die al heel lang, jaar in, jaar uit veel slachtoffers maakt. Het gaat weliswaar in het algemeen de goede kant uit (ik vond dit een interessante website), maar helaas gaat de ontwikkeling van een malariavaccin veel trager dan dat voor COVID-19.

Wat de 2 overleden personen in België betreft: dat komt uit een nieuwsbericht uit 2020 waarbij een koppel dat dicht bij de luchthaven woonde overleed aan malaria zonder dat ze zelf in endemisch gebied waren geweest.

Ook voor HIV/AIDS is de balans erg negatief voor Kameroen, en nog meer voor Mozambique. De ziekte kan tegenwoordig met medicatie relatief goed onder controle gehouden worden, maar lang niet iedereen heeft toegang of neemt deze medicatie - de ziekte is nog steeds behoorlijk taboe. Voor België was het moeilijk om een indicatie van het aantal overleden personen te vinden, waarschijnlijk ook omdat het niet het virus zelf is waaraan je sterft maar omdat immuunsysteem niet sterk genoeg is als je een andere ziekte hebt. 

Dit waren de cijfers die Joseph Hanlon gaf in zijn nieuwsbrief, en die ik dus ook voor België en Kameroen opzocht. Maar omdat ik ook andere dingen was aan het opzoeken, vond ik dit ook nog een interessante statistiek:

Het aantal Internally Displaced Persons (IDPs, mensen die binnen de grenzen van hun land op de vlucht zijn vanwege oorlog, onrust of een natuurramp) en het aantal vluchtelingen. UNHCR onderscheidt refugees/vluchtelingen (met een officieel statuut van vluchteling, zij krijgen meestal ook hulp van UNHCR of andere humanitaire organisaties) en 'people of concern', mensen die ook de grens zijn overgestoken maar (nog) niet als vluchteling zijn erkend.

Voor Kameroen zijn IDPs vooral mensen uit de engelstalige regio's die vanwege het separatistische geweld daar zijn weggetrokken. Vluchtelingen komen vooral uit Nigeria (Boko Haram) en de Centraal Afrikaanse Republiek (burgeroorlog). In Mozambique gaat het wat IDPs betreft om mensen die dakloos zijn geworden door de cyclonen Idai en Kenneth alsook mensen die voor de rebellen in het noorden van Mozambique gevlucht zijn. Vluchtelingen komen vooral uit DR Congo, Burundi, Somalia en Rwanda.

In België vond ik een statistiek dat in 2019 10 mensen als IDP beschouwd werden vanwege een natuurramp (er werden geen verdere details gegeven). Dit jaar is dat getal als gevolg van de overstromingen waarschijnlijk heel wat groter. Wat vluchtelingen betreft vond ik dit getal voor 2021: 25,648 opgevangen personen. Is dat hetzelfde als vluchteling? Ik weet het niet goed.