Beirut

 April, Augustus en September 2019

Met geld van de Nederlandse overheid organiseerden we in 2019 een training voor NAHNOO, een Libanese NGO van 'urban activists' die onder andere strijdt voor een beter gebruik van de openbare ruimte. Deze training was opgedeeld in 3 delen: 2 weken in april, 1 week in augustus en ten slotte 1 week in september. Over de training zelf hoop ik in een andere blogpost meer te vertellen, in deze post wil ik met jullie mijn indrukken van Beirut delen. 

(Waarschuwing: ik had véééééél indrukken :) Zelfs terwijl ik de eerste keer de oplader van mijn fototoestel thuis vergeten was en ik de tweede keer bij het inpakken van mijn koffer realiseerde dat ik die oplader kwijt was en dus zonder fototoestel ging - heel jammer, want dat was de keer dat ook Saskia's kinderen Ethan en Liya erbij waren.)

Aankomst

Hoewel je overdag voortdurend vliegtuigen ziet landen, kom ik telkens 's nachts aan. Helaas, ik had anders Beirut ook wel vanuit de lucht willen bewonderen... De tweede keer kom ik zelfs midden in de nacht aan: de aankomst was voorzien om 1:30, maar komt pas om 2u in de ochtend aan. Helaas zit mijn bagage er niet bij en duurt het nog tot 3u eer ik eindelijk de luchthaven kan verlaten. De arme taxichauffeur heeft lang moeten wachten, en ook Mustafa van NAHNOO was opgebleven om zeker te zijn dat alles in orde was... Uiteindelijk komt mijn bagage 2 dagen later alsnog aan (gelukkig maar, want ik ging niet enkel naar Libanon maar reisde ook nog verder naar Mozambique).

Zo werd ik die tweede keer opgehaald. Maar goed dat ik de 'NAHNOO' herkende, want bij 'Elfe' denk ik niet dat ik had doorgehad dat dat voor mij was bestemd :)

Ook geen geluk met mijn bagage de eerste keer dat ik naar Libanon ga... Het was inderdaad geen stevige koffer, maar om zó kapot te zijn is hij waarschijnlijk toch erg hardhandig behandeld. 

Saskia vond een erg betaalbaar en ruim appartement op Airbnb. Het ziet er erg luxueus uit op de foto's maar heeft wel nog geen enkele review. We hebben instructies gekregen over hoe we de sleutels zullen krijgen, maar als we laat 's avonds aankomen (want lange rij voor het visum), is de persoon die ons de sleutels zou moeten geven nergens te bekennen. Daar staan we dan, allebei voor het eerst in Libanon; de taxichauffeur spreekt enkel Arabisch en telefoneren is peperduur. ("Welkom in Libanon. We laten je graag de tarieven (in euro) voor dit land weten. Bellen naar Nederland en lokaal kost 4,00 p. min, gebeld worden 2,00 p. min, een SMS versturen kost 0,50, een SMS ontvangen is gratis en mobiel internetten 8,00 per MB." Te weten dat ik een 'op-is-op' abonnenment heb van 10 euro per maand, waarbij je (online) moet krediet bijkopen als je meer dan je abonnenment wil gebruiken. Normaalgezien is die 10 euro ruim voldoende, maar in Libanon betekent dat dus dat ik 1.2MB kan internetten of 2.5 minuut kan bellen voordat ik geen krediet meer heb. In Nederland heb ik voor hetzelfde bedrag 1000MB of 1000 belminuten.) Even zijn we bang dat we zijn opgelicht, maar gelukkig komt uiteindelijk toch iemand met de sleutels en is ons appartementje op en top in orde.

Dit is ons appartementencomplex. Voor ons ideaal gelegen, naast een groot park en op wandelafstand van het NAHNOO kantoor, waar we de training doen. 

De inkomhal van het gebouw

Het appartement heeft alleszins géén tekort aan zitbanken :)

Gigantisch lange keuken

Ook een grote slaapkamer met groot bed - hoewel, met Ethan en Liya zo uitgespreid is er voor mij niet heel veel plek meer over

The green line

Als we echter naar buiten kijken is het toch even schrikken. Het gebouw waar we zicht op hebben lijkt helemaal verwoest. 

Bij daglicht ziet het er niet minder indrukwekkend uit. 

De collega's bij NAHNOO leggen uit dat ons appartement op 'the green line' gelegen is. Dat is een lijn dwars door Beirut die tijdens de burgeroorlog een scheiding vormde tussen de strijdende partijen. Hoewel je op heel veel plekken in de stad nog tekenen van het gewelddadig verleden van Libanon kan vinden, zijn er zeker op deze scheidingslijn nog veel verwoeste gebouwen, en ons uitzicht is op een van die gebouwen. 

De scheidingslijn. Ons appartement is helemaal onderaan op deze kaart gelegen, aan het groene park. 

Hier nog een voorbeeld. Dit is het voormalig Holiday Inn hotel. Gebouwd vlak voor het begin van de burgeroorlog en nooit meer opgeknapt na het einde ervan. Het staat midden in het stadscentrum (helemaal bovenaan op het kaartje hierboven), omringd door peperdure flatgebouwen. (foto van hier)

Ook dit hotel, het Saint Georges, stond in de vuurlinie. En ook later, in 2005, werd het beschadigd tijdens de moordaanslag op premier Rafic Hariri. Het grote spandoek dat je hier op de foto ziet is echter een protest tegen Solidere, een privébedrijf dat de verwoeste binnenstad opkocht en herontwikkelde in een gigantisch gegentrificeerd gebied. 

En ook dit gebouw, nu bekend als Beit Beirut en in gebruik als een cultureel centrum, stond op de green line. Het werd deels gerestaureerd, maar de verwoesting werd ook gedeeltelijk behouden als herinnering aan de burgeroorlog. 

Maar ook weg van de Green Line vind je regelmatig kogelgaten. Hier heeft een artiest ze wat proberen op te vrolijken met zijn graffiti.

Het straatbeeld

We kunnen gewoon te voet naar NAHNOO, daarvoor kunnen we door de wijk wandelen. Dat geeft een fijne indruk van waar we terecht zijn gekomen. 

Wat je vaak ziet: oude auto's. Deze blauwe volvo brengt bij mij fijne jeugdherinneringen terug. 

De wijk is een christelijke wijk. En dat zie je: op veel straathoeken staan kleine kapelletjes

In de kleinere straatjes zie je vaak mobiele handeltjes voorbijkomen. Iemand een plantje? Of aardappelen?  Of misschien wat fruit?

Katten lijken op de straat te zijn aangewezen. Maar er wordt toch ook aan ze gedacht, getuige deze constructie met (waarschijnlijk kapotte?) televisie, matjes en leeggegeten bordjes

Op de grote wegen die Beirut doorkruisen (en daar zijn er veel van) overheerst koning auto. Het zijn vaak 4 à 6-baanse wegen (gelukkig wel met middenberm) die je niet gemakkelijk overgestoken raakt als voetganger. Als je er wandelt, wordt er de ganse tijd op je getoeterd: het merendeel van de voorbijrazende auto's zijn namelijk taxis. Die hanteren 2 verschillende systemen: een is de 'gewone' taxidienst zoals we die ook kennen: je zegt waar je naartoe wil, je onderhandelt een prijs voor de taxi in zijn geheel en je wordt er naartoe gebracht. Maar je kan ook om 'alfaan' (geen idee hoe je dat schrijft - het is arabisch voor 2000) vragen. Dat kost dan namelijk 2000 Libanese pond (iets meer dan een euro) of, als je bestemming ver is, een veelvoud daarvan: 2 alfaan, 3 alfaan etc. In tegenstelling tot de taxidienst hierboven beschreven, betaal je dit bedrag per persoon. En: je gaat niet noodzakelijk de snelste route, want de taxichauffeur pikt onderweg eventueel nog meer mensen op, die al dan niet dezelfde richting uit moeten. Interessant systeem, ik vind het wel goed gevonden.

Vaak zijn het de oudere auto's die als taxi rondrijden

Voor wie geen auto heeft, zijn er scooters. Met wat proppen pas je er met je gezin met 3 kinderen allemaal op.

De buitenwijken van Beirut. Lintbebouwing kennen ze ook in Libanon... Overal langs de grote wegen vind je van deze commerciële gebouwen.

Maar af en toe is er een gaatje en kan je de stad van wat verderaf bekijken

Ook in het straatbeeld: het favoriete platte brood dat vanonder deze vrachtwagen komt piepen

De Romeinen waren ook in Libanon. Hier een stukje Romeinse tempel voor het nationaal museum.

Straatbeeld in het centrum van Beirut, met een herdenking aan de vermoorde premier Rafic Hariri

De wegen van en naar het centrum slibben vaak dicht, met lange files tot gevolg. Het gebeurde wel vaker dat deelnemers aan de cursus te laat waren vanwege de files. 

Ook parkeren kan een nachtmerrie zijn. Het lijkt wel of elk vrij plekje in de stad bezet wordt door geparkeerde auto's. Om mensen de moeite te besparen om zelf een plekje te vinden, vind je vaak 'valets': mensen die voor een fooi je auto parkeren (zie het hokje op de foto). 

Aan het strand

Aan de westkant van Beirut ligt Ramlet Al Baida, een van de weinige openbare stranden in Libanon. Veel stranden zijn immers geprivatiseerd en als je erop wil, moet je gemakkelijk 20 dollar neertellen. Daarover hopelijk later meer. 

Zicht op het strand van aan de noordzijde

Iemand een suikerspin?

Aan de Corniche

Ook aan de noordkant grenst Beirut aan de Middellandse Zee, maar daar vind je geen zandstranden: het is een rotsige kust. Langs die kust is een lange promenade aangelegd, de Corniche, die ontzettend populair is. Ook daarover in een andere post meer, want we gebruikten dit gebied als onderzoeksgebied in het eerste deel van de training. 

Een impressie van de Corniche bij valavond 

De rotsige kust. Wat leuk is: overal zijn er kleine laddertjes zodat je er kan gaan zwemmen. Maar, vertellen onze vrienden van Beirut: dat is toch vooral voorbehouden voor mannen; vrouwen in badpak zouden te veel bekeken/lastig gevallen worden. 

Een ideale plek om te vissen blijkbaar 

De Corniche zelf is erg mooi en aangenaam; helaas ligt er vlak naast een grote toegangsweg. Dat maakt de verbinding naar de achterliggende wijk heel wat moeilijker. Ook schrijnend om te zien: deze oude vrouw die met iemand in een rolstoel midden op die drukke weg staat te bedelen. 

Architectuur

We zijn er maar druk mee, met de training. Veel tijd om de stad te leren kennen hebben we niet, maar na het eerste deel van de training blijf ik enkele dagen langer en kan ik wat rondwandelen in de stad. Beirut is een erg dense stad, met veel appartementsgebouwen, het ene al hoger dan het anderen. Maar ertussenin staan ook kleinere, oudere gebouwen, helaas vaak niet in goede staat. Ik probeer een beetje vanalles op foto te zetten, maar merk dat ik toch vooral net die oudere gebouwen getrokken heb. Niet erg representatief dus :)

Dit gebouw kom ik geheel toevallig tegen. Het is een gebouw dat ik op Pinterest ooit gepind heb, maar ik had geen idee dat het in Beirut lag...

Beirut in het donker

's Avonds heeft Beirut een heel andere sfeer. Zou het zijn dat er minder straatverlichting is? Het voelt een beetje mysterieus, spookachtig... Niet onveilig, want de mensen blijven hun vriendelijke zelf. 

Enkele weken nadat we het laatste deel van de training hebben gedaan breken in Libanon protesten uit, die nog steeds gaande zijn. In het begin waren de mensen hoopvol, maar dat is helaas langzaam weggeëbd. Economisch is het land in vrije val; COVID-19 heeft hard toegeslagen en in augustus van vorig jaar is er ook nog eens de enorme explosie in de haven van Beirut. De Libanezen die ik heb leren kennen zijn zo een vriendelijke en hartelijke mensen; ik hoop voor hen dat er spoedig betere tijden aanbreken!