Space4Citizens

Maart-April, Augustus en September 2019

"Making space for citizens: how citizens can be engaged in shaping Lebanese cities": zo heet de cursus die Saskia en ik vanuit ons werk op IHS met en voor NAHNOO organiseren in Libanon. We korten hem af tot Space4Citizens: makkelijker én hipper ;)

NAHNOO is een Libanese NGO die zichzelf 'urban activists' noemen: ze streven naar betere openbare ruimtes, beter beleid en beter beheer van cultureel erfgoed. Met Mohamed als president, Jessica als directeur, een kleine maar actieve staf en een hele schare aan vrijwilligers is het heerlijk samenwerken: ze zijn zo enthousiast, het werkt helemaal aanstekelijk! De cursus richt zich, zoals de titel al aangeeft, op hoe NAHNOO binnen de bestaande, van overheidswege erg top down ingerichte planningsprocessen meer ruimte kan creëren om ook vanuit de burgers en/of civil society deel te nemen of zelf zulke processen te organiseren. Het is een 'co-creation process', waarin we ons niet zozeer opstellen als de trainers die het wel even komen vertellen (hoe zouden we dat ook kunnen doen, het is voor zowel Saskia als mij de eerste keer in Libanon) maar samen zoeken hoe dat in de Libanese context zou kunnen gebeuren. 

Dat doen we niet alleen: behalve NAHNOO werken we ook samen met twee al even geëngageerde professoren van Notre Dame University-Louaize (NDU) in Libanon: Christine en Nadine. Ook Ruth van Veldacademie in Rotterdam is erg betrokken. Het geld voor de tailor-made training komt van Nuffic, de Nederlandse organisatie voor internationalisering in het onderwijs, die het voorstel dat we samen met de voorgenoemde partners indienden goedkeurden. 

In de cursus gebruiken we de 'planning cycle' als basis om na te denken én in de praktijk uit te proberen hoe in Libanon op een participatieve manier in planningsprocessen deelgenomen kan worden. Daarbij reiken we veel 'multistakeholder tools' aan, die we uitproberen om te kijken of/hoe ze in de context van NAHNOO en van Libanon gebruikt kunnen worden. De cursus is opgedeeld in 4 modules. We doen de eerste twee modules in een keer, gespreid over 2 weken in maart en april. Daarin werken we rond het analiseren van een gebied/situatie en er een duidelijke (probleem)stelling rond formuleren en ook er participatief een visie rond creëren. De derde module is in augustus en focust, vertrekkend vanuit een visie, op het uitwerken van strategiëen. In de laatse module, in september (enkele weken voor in Libanon grootschalige protesten uitbreken, de 'oktoberrevolutie') brengen we de kennis van de voorbije 3 modules samen en werken we samen aan de beschrijving van een verzameling van 'tools' en een flexibele procesbeschrijving. Doordat we het samen uitwerken, is het idee dat het eindresultaat niet voor, maar van hen is en zijn ze er dus ook meer in betrokken. Hoewel het proces niet helemaal 'af' is (voor zover het dat zou kunnen zijn - sowieso is het de bedoeling dat het een levend document is) en de aandacht van veel van de deelnemers aan de cursus met de oktoberrevolutie verschuift, is het voor zowel de deelnemers als voor ons een superinteressante ervaring. 

En omdat kiezen moeilijk is, hier een heleboel ongeordende sfeerbeelden:

Sommige delen van de cursus waren in 'classroom'-setting

Maar heel vaak waren de deelnemers ook samen aan het werken

Een van de deelnemers had als 'recap'-activiteit ('s ochtends deed 1 iemand verslag van wat we de dag ervoor deden) een soort rebus gemaakt, echt geweldig!

Tijdens de pauze was er ook ruimte voor een spelletje dammen

Iedereen druk in de weer met een individuele opdracht

Jessica deed een fantastische 'I have a dream'-speech, Libanese versie

Nadine van NDU met Ruth van Veldacademie

Lekker Libanees eten 's avonds met de NAHNOO crew

Er werd heel wat gewerkt!

Maar vaak op een speelse manier, om uit te testen hoe en op welke manier je het best participatieve processen interessant en engagerend houdt

Creatieve mensen, dat is duidelijk

Aan de slag tijdens de vierde module

Groepsfoto. De groep van vrijwilligers wisselde behoorlijk tijdens de verschillende modules, en helaas kon bij het afscheidsetentje niet iedereen aanwezig zijn

Jessica's doodles - dat hielp haar om na te denken

We nodigen een gastspreker uit voor een lezing en discussie op NDU - met dank aan Nadine en Christine voor de organisatie

's Avonds samen met het ingehuurde busje terug naar Beirut

Marwan legt Ethan's denneappel op de projector in module 3. In module 4 blijkt die daar nog steeds te liggen :)

We maakten ook een filmpje gebaseerd op een idee van Design for the Just City van Tony Griffin (zie hier). Je moet er zelf nog een leuk Libanees muziekje bij afspelen ;)

Samen eten aan het einde van de cursus

En het uitreiken van de certificaten mag natuurlijk niet ontbreken

Een deel van de cursus was ook om ter plaatse de situatie te gaan opnemen en analiseren. Maar aangezien daar nog zoveel meer foto's van zijn, hopelijk in een volgende post meer daarover.