Er moet ook gewerkt worden

Anderhalve maand later, en jullie hebben nog steeds niets gehoord over mijn werk... Straks denken jullie nog dat jullie belastinggeld hier volkomen verspild is, om mij lekker wat te laten genieten van het prachtige Afrika!

Om eerlijk te zijn, ik heb het opzettelijk gedaan, om mezelf een beetje tijd te geven om me in te werken. Want hoe moeilijk ik het dacht te hebben om me aan te passen aan Afrika, mijn grootste vrees was dat ik op mijn werk mijn draai niet zou vinden, dat ik niets zou kunnen bijdragen, dat ik veel en veel te onervaren was en dat ik gewoonweg overbodig zou zijn.

En het was inderdaad niet gemakkelijk, zeker niet aangezien mijn bijdragen vanuit architecturaal oogpunt behoorlijk minimaal zijn. Eén: omdat Emmanuel er al is, een Oegandese ingenieur, die al een 10-tal jaar ervaring heeft en helemaal is ingebed in de Afrikaanse context. Verder is er mijn coach, Gerry, die ook al zo een 20 jaar in Afrika werkt en dan vooral in projecten rond watervoorziening en -afvoer. Twee: omdat de PMU (Project Management Unit), waar ik deel van uitmaak, er vooral is om het project te managen, voor de monitoring en evaluatie van de verschillende deelaspecten van het project. Want hoewel een groot deel van het project het ontwerpen en implementeren van basisinfrastructuur inhoudt (o.a. publieke toiletten, wegen, watervoorziening, waterafvoer, en city greening), wordt dit zo goed als allemaal uitbesteed aan consultants, die zowel het ontwerpen als de supervisie op zich nemen.

Niet dat er niet genoeg te doen is, integendeel. Er lijkt altijd wel een hoop werk voorhanden te zijn. En stilaan, nu ik meer en meer vertrouwd geraak met het project, kan ik steeds meer bijdragen. Zo ben ik ondertussen 'webmaster' van de KIEMP-site (bij who-is-who kan je al mijn collega's terugvinden), was ik de secretary, verantwoordelijk voor de Minutes, bij de afgelopen Steering Committee Meeting van het project, help ik mee bij het opstellen van de Terms of Reference voor deze of gene aanbesteding, ga ik als KIEMP-afgevaardigde mee naar het terrein, enz. Het is belangrijk om vaak genoeg aanwezig te zijn in de gebieden waar we werken, om de bevolking op de hoogte te houden van wat we allemaal doen, en om langs de andere kant geïnformeerd te blijven van wat er daar allemaal gaande is. Want de mensen zijn lang niet altijd even tevreden van wat er allemaal gebeurt, en dat is hun goed recht.

We werken in drie verschillende parishes, in drie verschillende districten: Katwe I in Makindye Division (redelijk dichtbij waar ik woon dus, op weg naar het werk eigenlijk), Kisenyi II in Central Division en Bwaise III in Kawempe Division. Alledrie sloppenwijken, maar heel verschillend van elkaar.

Zelfs op een droge dag vind je in Bwaise nog overal plassen, broeihaarden voor (malaria)muggen en bronnen van andere ziektes

Een man staat over zijn enkels in de modder voor het produceren van kleibakstenen

Bwaise is er het 'ergst' aan toe. Het is gesitueerd in de wetlands, moerassige grond in het dal tussen de heuvels. Elke keer dat het ergens in de buurt regent, overstroomt het in Bwaise. Onlangs hadden we nog een 'high profile event' in Bwaise – clean up campaign van de open rioleringen als aanzet voor behavioural change en eerste steenlegging van de openbare toiletten op dezelfde dag als de Steering Committee Meeting, met aanwezigheid van de Belgische ambassadeur en een MP (Member of Parliament). Gelukkig dat we éérst door de buurt gewandeld hadden en daarna de speeches gedaan, want die zijn grotendeels in het water gevallen. De ambassadeur, MP, en wij zijn in de stromende regen weggevlucht, maar voor de inwoners van Bwaise moest het ergste nog komen: blijkbaar was een tijdje later de hele venue compleet overstroomd, zodat je er zelfs met je laarzen niet meer door kon...

Minister Michel met aan zijn zijde de Belgische ambassadeur op bezoek in Kisenyi II. In de achtergrond kan je zien dat er geïnvesteerd wordt in Kisenyi.

Het commercieel bruisende Kisenyi.

Kisenyi daarentegen is heel wat welvarender: vlakbij het centrum van Kampala gelegen trekt het heel wat commerciële activiteiten aan. Het ligt ook tegen een van de heuvels aan, dus minder waterlast. En toch: het is in Kisenyi dat een van de toiletten onder constructie tijdens diezelfde noodlottige regenval van hierboven gedeeltelijk is weggespoeld. Slecht vakmanschap of slechte materialen? Feit is dat het ook gewoon pech is geweest dat de regen nét dan kwam, terwijl de constructie nog aan het drogen was.

Jongeren trainen op het open veld in Katwe, onder toezicht van de immer aanwezige maraboe's

Jongetje zoekt naar schatten in een van de vele niet-geconstrueerde drainages

Ook Katwe, gelegen naast Kisenyi, is heel wat commerciëler dan Bwaise. Maar de ontwikkelingen verlopen langzamer dan in Kisenyi, waar je over een jaar of vijf waarschijnlijk een totaal andere wijk zal terugvinden. De bevolking in Katwe is ook heel verschillend van die in Kisenyi: hier woonden de mensen die aanleiding gaven tot de omwenteling en Museveni aan de macht hielpen, vertelde Bbuye, de focal person voor Katwe me trots. Bij de eerste steenlegging in Katwe was Hellen trouwens zo vriendelijk om mij uitgebreid te introduceren: Els Namubiru (de naam die ze me in Bwaise gaven en waar iedereen steeds érg hard mee moet lachen :), die overigens Luganda spreekt en waar je dus niet mee moet proberen te sollen want ze heeft het dadelijk door. Natuurlijk komen alle mensen daarna naar mij toe “Namubiru, Namubiru,” en dan een heel resem onverstaanbaar wegens in Luganda... Want nee, ik spreek vooralsnog – behalve 'Hallo, hoe gaat het met je”, “Met mij alles goed” en “Wat is je naam” - géén Luganda. Ik begin hopelijk binnenkort wel met lessen, maar zelfs dan... Luganda is als je het mij vraagt erg moeilijk. Het lijkt op geen enkele mij bekende taal, dus moeten alle klanken in de juiste volgorde zomaar vanbuiten geleerd worden. Maar toch vind ik dat het de moeite loont om alleszins een basiskennis te hebben, al kom je er buiten Kampala niet bijster ver mee en heb ik niet de illusie ooit veel verder te geraken dan bovenvernoemde zinnetjes...